Daha Çok Resim, Daha Az Söz

California'da, Coachella Valley Müzik ve Sanat Festivali'nde Tupac Shakur'un hologram projeksiyonu hayranların ağzını açık bırakırken Facebook, fotoğraf paylaşım hizmeti Instagram'ı geçen ay 1 milyar dolara satın aldı. Bu arada edebiyat dünyası, roman dalında Pulitzer Ödülü'nün 35 yıldır ilk kez kimseye layık görülmemesi ve e-kitap fiyatlarındaki kartel davasıyla çalkalanıyor.

Görselliğin dünyasında sözcüklere ve yazıya ne oldu? kuru bir süse döndüler. Taşıdıkları kitapların kapaklarıyla değerlendirilmek isteyen aktris Chloë Sevigny ve benzeri ünlülerin elinde birer çanta olup çıktılar. Fransız tasarımcı Olympia le-Tan bin 500 dolarlık nakışlı para çantalarına kafka, Molière ve Dickinson gibi ustalara ait eserlerin kapaklarını işliyor. Görüntüye aç kitleler fotoğrafla yatıp kalkarken yazı gözden düşüyor. 1970'lerde sanatçı Gerhard Richter'in yanında yetişen fotoğrafçı Thomas Struth, "Herkes resim dilinde çılgınca bir arşivleme sürecine girdi" diyor. Ve Tumbl, Facebook'taki Zaman Tüneli ve Instagram'dan anlaşılacağı gibi, görsel internet âleminde her şey imajla ilgili.

Karen Rosenberg, The New York Times'ta "Sanatsal bir tarzda üretilmiş fotoğraflar bile o kadar ucuzladı ve yaygınlaştı ki, artık onların da pek bir değeri kalmadı. Ama onları paylaşmak değerli hale geldi. Facebook'un bizi özendirmeye çalıştığı şey zaten bu" diye yazdı. Facebook ve Twitter'dan sonra üçüncü en popüler sosyal medya sitesi olan Pinterest de buna dayanıyor. kullanıcılar internetten toparladıkları görüntüleri "pin" ederek beslenme, iç mimari, seyahat ve moda gibi temalarla sanal ilan panoları yaratıyor. Sözcüklerinse hükmü çok az. Araştırma firması comScore'dan Andrew lipsman, "Pinterest görsellikte daha çekici olan şeylerin daha çok tercih edildiği bir düzen oluşturdu" diyor. Görselliğe odaklı işletmeler bu siteden bir pazarlama aracı olarak yararlanıyor.

Evinizi mi yenileyeceksiniz? Better Homes and Gardens dergisinin "Sevimli Çamaşır Odaları" panosuna göz atın. Gilt Home gibi çevrimiçi perakendeciler de aynı siteyi kullanıyor. Gilt Home'un web sayfasını yöneten dijital medya reklam ajansı Banyan Branch'ten Blake Cahill, sosyal medyada sözcüklerin yerini resimlerin aldığını söyleyerek, "Herkes röntgenci oldu" diyor. Herkes her zaman ekrandayken nasıl olmayacaksınız? Görüntülü sohbetler flörtleşmek, röportaj yapmak, ailenizle Skype'ta konuşmak veya işle ilgili video-konferanslar düzenlemek için hayatın sıradan bir gerçeği haline geldi.

Gerdanınız kat kat olmuş, fark ettiniz mi? Yüzünüz ve boynunuz da sarkmış mı ne? Adını iPhone'un popüler bir özelliğinden alan FaceTime Facelift 10 bin dolara halleder. Virginia'dan estetik cerrah, Doktor Robert k. Sigal'sa sarkık boyunlara uyguladığı yöntemle insanların görüntülü sohbetlerde daha genç görünmesine yardımcı olabiliyor, üstelik çenenin altında yara izi de bırakmıyormuş. Bir yılda 100 kişiye yüz estetiği yapan Sigal onların dörtte birinin, kendi karısı dâhil, Webcam'lerde daha iyi görünmek için bu yola başvurduğunu aktarıyor. Massachusetts Teknoloji Enstitüsün'nden Rosalind W. Picard'ın The New York Times'ta dediği gibi, "konuşurken dişinizin arasında yeşil olduğunu bilmediğiniz zamanları düşünün. Şimdi kamera o korkunç şeylerin hepsini size gösteriyor".

14.05.2012
Sabah / The New York Times - Anıta Patil