Etkili Aracımız Dil

Bilmenizi isterim ki;

“Diliniz bilgi ve seçeneklerle dolu bir dünyaya ya da yaşam boyu tutsak olacağınız bir hücreye açılan kapıdır.”

“Mustafa Kılınç”

NLP vasıtasıyla, dili daha iyi iletişim için kullanabiliriz; fakat bu daha derin bir seviyede veya alışılmıştan farklı bir şekilde olacaktır. Bu, dilin gücünü olduğu kadar sınırlarını da anlamaktan kaynaklanıyor. Aynı zamanda dil ile onu temsil etme şeklimiz ve algıladığımız şeyleri filtrelememiz arasındaki bağlantıyı anlamamızı da kapsıyor.
Sonuç olarak, dil çok amaçlı bir araç olan matkap gibidir. Birçok alanda işimize yarar. Fakat onu uygun ve etkili bir şekilde kullanmaya ihtiyacımız var. Akıllıca bir uygulama olmaksızın elimizde sadece potansiyel olarak tehlikede olabilen bir aygıt var demektir. Her zaman doğru aracı elinizdeki işle eşleştirerek dili daha iyi kullanabiliriz. Hedeflerinizi ve elde etmek istediğiniz sonucu aklınızdan çıkarmayın, onu gerçekleştirme süresince çok fazla sarıp sarmalamayın. Akıllıca bir uygulama olmaksızın sadece güçlü bir araca sahip olmak potansiyel olarak tehlikelidir. Benzer şekilde, kendinizi işiniz için doğru araca doğru yönlendireceksiniz. Aracımız dildir.

Dil, çok amaçlı bir araç olan matkap gibidir.

Unutmayın; iletişimin anlamı elde ettiği cevaptır. “Dili istediğimiz cevaba ulaşmak için, sonucu gerçekleştirmek için, bilinçli bir şekilde kullanmalıyız.” Karşımızdaki insan için uygun anlamları olacak olan ve onların gerçeklik haritalarına uyacak olan kelimeleri seçmemiz gerekir. Benzer şekilde, bir iletişime girdiğimiz zaman, insanların kullandıkları kelimelerle ne anlatmak istediklerini bazen uygun sorular sorarak kesinlikle belirlememiz gerekir. Bu yetenekler profesyonel bir iletişimci ve de iyi iletişim vasıtasıyla hayatlarında daha fazla şey elde etmek isteyen insanlar için faydalı olabilir. NLP genel olarak “kimin tarafından?” veya “bunu kim söyledi?” gibi soruları cevaplar.

Küçük bir kelime olan (dır-dir) “Bu doğrudur”, “O kötü bir adamdır” gibi yok edici iddialarda bulunabilir. Her şeyin siyah ya da beyaz olduğunu farz ederiz. Hâlbuki gerçek hayat bize bunun böyle olmadığını söylüyor.

Sıkıntı, karşımızdaki insan bizim kelimelerimize farklı anlam verdiğinde veya onların sözlerine aynı şeyi yaptığımızda; yani anlamların yanlış eşleştirilmesine sebep olduğumuzda başlar. İletişim kesilir ve ilişki bundan zarar görür.

Genellikle, bir şeyi ifade etmenin daha iyi daha net yollarını düşünebilirsiniz. Bunu da “İş, oluş ve hareket” bildiren fiiller kullanarak ve eylemi yapan kişiyi belirterek yapabilirsiniz.

İletişimin anlamı elde ettiği cevaptır.

Dil, düşünme şeklinizi dönüştürdüğü kadar, davranışlarınızı, başarılarınızı ve ilişkilerinizi de etkiler. Düşünme ve davranış hakkındaki önemli bağlantıyı zaten biliyorsunuz. “Bir adam her ne düşünürse, odur.” Kelimeleri fikirleri ve kavramları ifade etmek için kullanırız ve onlar arasında sağlanan bir devamlılıkla onları özel veya genel yapabiliriz. Bir uçta çok özel ve detaylı bir dil kullanabiliriz. Diğer uçta ise oldukça bulanık ve genel bir dil ile iletişim kurarız. Düşüncelerin hiyerarşisi, düşünme tarzınız ve “parçalar” halindeki iletişimimizle ilgilidir. Bir kavramı aşağıya doğru parçalayabilirsiniz. Örneğin, bir köpekten bahsetmek yerine özel bir köpek düşünebilirsiniz veya köpeğin bir parçasını mesela ayağını düşünebilirsiniz. Yanlara doğru parçalamada ise aynı seviyede kalırsınız. Böylece “köpek” kavramından yanlara doğru parçalama yapıldığında diğer memelilerden kediler, inekler, kangurulardan falan bahsedilebilir. Yukarı doğru parçaladığınızda ise “dört ayaklı hayvanları” düşünebilirsiniz.

Bazen iletişim kurarken sizin parçalamalar yapmanıza yardım eder, bazen de aşağıya veya yanlara doğru parçalamalar yaparak daha iyi bir sonuca ulaşabilirsiniz. İstenilen sonuç veya cevaba bağlı olarak belirsiz genellemeler de yeterli olabilir. Diğer zamanlarda daha fazla detay ve özel bilgiyle ilgilenmeniz gerekebilir. Bir yandan “büyük resmi görmeyi” veya “daha iyi bir perspektif” elde etmeyi isteyebilirsiniz; diğer yandan “detaya odaklanmayı” canınız ister. Kelimeler bizim duygularla ilgili tercihlerimizi yansıttığı gibi aynı zamanda kullandığımız kelimeler yaptığımız parçalamaların büyüklüğünü ve benimsenen düşüncelerinin hiyerarşisinin nerede olduğunu yansıtabilirler. Bu şekilde dili anlamak, günlük iletişimlerinizde hemen etkisini gösterecektir.