Davranış Kalıpları kişilerin olaylar karşısında verdikleri tepkileri ve dünyaya bakış açılarını belirler. Her birey, deneyimlerini otomatik olarak süzgeçten geçiren ve tüm davranışları yöneten, değişmesi zor zihinsel programa sahiptir. Huy ve davranışların kişiden kişiye çarpıcı farklılıklar göstermesinin nedeni bütün zihinsel programların ‘davranışa dönüşmesidir.’
Davranış Kalıpları, kişilerin dış dünyada hareket ederken kullandığı özel algılama süzgeçleridir. Dış dünyadan gelen her türlü uyarıcı ve bilgiyi, işleyip şekillendirerek kişinin bunlara bir anlam vermesini sağladığı gibi, söz ve davranışlarla dış dünyaya yansıyan her türlü bilgiye de şekil vermektedirler. Her ne kadar Davranış Kalıpları kişilere şekil verse de bunları değiştirmek mümkündür. Çünkü Davranış Kalıpları Eğilimlerdir. Kişi içinde bulunduğu durum ya da olayların ya bir ucuna ya da diğer ucuna doğru çekilir. Bu durum hiçbir zaman değişmez. Gerçekte çok az bir istisna vardır. Dünya’nın Ay’a yakınlığına göre alçalıp yükselen okyanus gelgitleri gibi kişinin davranışları ve tepkileri de etkilendikleri uyarana bağlı olarak değişecektir.
İletişimin anlamı sizin ne anlattığınız değil,
Karşıdakinin ne anladığıdır.
Davranış Kalıpları, kişilerin yaşamındaki kalıplardır. Bütün kişiler birbirlerinden farklıdır. Ancak her birey belirli kalıplara göre davranır. Her birimizin kendi Davranış Kalıpları vardır ve diğer kişilerle farklı Davranış Kalıplarını paylaşırız. Kullandığımız Davranış Kalıpları, çevremizdeki dünya hakkında bilgi toplarken kullandığımız farklı algılama filtrelerini temsil ederler. Bunlar sayesinde bilgileri değerlendirmeden geçiririz, motive oluruz ve eyleme geçeriz. Bu kalıplar camlarını sürekli değiştirme şansına sahip olduğumuz özel gözlüklere benzer. Camları değiştirirken bir yandan diğer görüntüleri bozar, yok eder. Diğer yandan da çevremizin bazı noktalarına net olarak odaklanırız. Camlar veya filtrelerin her biri farklı Davranış Kalıplarını temsil eder.
Bir kişinin davranış veya düşünce şeklini değiştirmek için konuşmalarınızı onun düşünce ve davranış şekline göre ayarlamanız gerekir. Sizi değişikliğe götüren şey bir başkasını değişikliğe götüren nedenlerden oldukça farklıdır.
İnsanların ne düşündükleri değil, Nasıl düşündükleri Davranış Kalıplarına yansır. Sözlerinizin başkalarını etkileyebilmesi için kendinizi onların Davranış Kalıplarına (yani onların dünya modeline) göre ayarlamanız gerekir.
“Yaşadığımız dünyayı nasıl yorumlayıp tepki verdiğimizi,
deneyim ve davranışlarımızı nasıl anlamlandırdığımızı
belirleyen gerçeğin kendisinden çok gerçek hakkındaki
nöro linguistik haritalarımızdır.”
Mustafa Kılınç
Davranış Kalıpları; kişilerin neyi, niçin ve nasıl yaptıklarını anlamayı kolaylaştırmaktadır. Tıpkı bir bilgisayar programının bilinmesi onu kullanmayı kolaylaştırdığı gibi, kişilerin kullandığı davranış kalıplarını bilmek ve buna uygun davranmak da iyi bir iletişime girmeyi ve başarılı olmayı mümkün kılar. Davranış Kalıpları, kişilerin anlaşılmasını kolaylaştırdığı ve yapabilecekleri hakkında fikir verdiği için, siyaset ve iş dünyasında bunlardan yararlanmak çok önemlidir.
Kişiler, farklı durumlar karşısında, farklı tutumlar sergilemektedirler. Örneğin; evde aile ile ilgili durumlar ve işte işle ilgili tutumlar birbirinden çok farklı olabilmektedir. Bu yüzden davranış kalıplarını sabit kişisel özellikler olarak değil; duruma özgü süreçler olarak düşünmek gerekir.
Davranış Kalıpları; motivasyon, karar verme ve kıyaslamada önemli modeller sunmaktadır. Usta iletişimciler ve liderler, kendi kalıpları yerine çoğunluğun davranış kalıplarını kullanarak konuşurlar ve kişileri etkilerler. Karşıdaki kişinin ikna edilmesinde veya motive edilmesinde, kişinin kendi davranış kalıbını kullanması etkili olmaz. Bizi harekete geçiren nedenler ile başkasını harekete geçiren nedenler birbirinden farklıdır.
Davranış Kalıpları, NLP ilkesinden biri olan “Bütün davranışların bir yapısı vardır.” İlkesini oluşturur. Davranış Kalıplarını kullanmak, başarıya giden yolda sonuç almamızı sağlar. Hiçbir davranış kalıbı, iyi ya da kötü değildir. Yalnızca bunlar, kişilerin tercih hakkıdır ve onlar, bunlarla başarı sağlıyor veya rahat ediyordur. Hepsi bu kadar.
DAVRANIŞ KALIPLARI; kişilerin zihinsel süreçlerini yöneten ana programlar olarak düşünülebilir. Davranış Kalıpları, adı üstünde anlaşılacak kalıplar değildir.
Davranış Kalıpları, kişileri tanımlamaktan ziyade onların herhangi bir durumda nasıl davranacağını anlamamıza yardımcı olur. Davranış kalıpları konusunda bu husus çok önemlidir.
“Yeni bir yıl, yeni bir ay, yeni bir hafta yaşantınızda bir şey değiştirmez.
Değişmenin bir yolu vardır. Eğer gerçekten değişmek istiyorsanız,
içinize yolculuk yapmanız gerekir.”
Mustafa Kılınç