Pasaklı Bebekler Daha Çabuk Öğreniyor

Developmental Science dergisinde geçen ay yayınlanan bir araştırmada, 16 aylık bebeklere jöle ve şurup gibi yeni yiyeceklerin isimleri öğretiliyor ve ardından, aynı yiyecekler farklı renk ve biçimlerde karşılarına çıkarıldığında, onları o isimlerle ilişkilendirip ilişkilendiremeyecekleri test ediliyordu. Sonuç? İlk numunelerle, yakinen etkileşen (daha açıkçası, yiyecekleriyle oynayan) bebeklerin daha iyi öğrendikleri ortaya çıktı. Böylece manşetler, bebeklerin öğünlerini didiklemelerinin aslında bir zekâ belirtisi olabileceğini ilan etti (bunu, karmakarışık çalışma masalarını yaratıcı yetişkin aklına bağlayan medya klişelerine de benzetebiliriz). Dolayısıyla yüzü gözü çikolata olmuş bir çocuğa alkış tutmaya hazır olmalıyız gibi görünüyor. Fakat yukarıdaki deney aslında çocukların nasıl öğrendiği, oyun ve keşfin rolü, hatta belki de sofra adabı hakkında bazı ilginç soru işaretleri uyandırıyor. Deneyi gerçekleştiren psikologlar, bebeklerin "katı olmayan" cisimleri nası l öğrendikleri konusuyla ilgileniyorlardı. Şu an Madison'daki Wisconsin Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olan ve araştırmanın baş yazarlığını yapan Lynn Perry, "Çocukların daha önce tanımadıkları yeni katı nesnelerin isimlerini çok daha iyi öğrendiklerini laboratuvarımızda daha önce fark etmiştik" diyor. Katı cisimler değişmez nitelikler gösterdiği için, bir yaşını geçmiş bebeklerin bir bardağı, topu veya sandalyeyi öğrenmesi nispeten kolay. Fakat "katı olmayan cisimlerin isimlerini öğrenmeleri daha zordur" diyor Perry. "Sadece bakmakla ne olduğunu anlayamazsınız. Duyularınızı kullanıp biraz daha kurcalamanız gerekir". Araştırmaya nezaret eden Iowa Üniversitesi psikoloji doçenti Larissa Samuelson da, "Laboratuvardaki mama sandalyelerin e oturttuğumuzda en iyi öğrenenler, evlerinde pasaklı olanlardı" diyor. Pasaklı yiyiciler deneyi beynin gelişmesi hakkında, küçük çocukların sözcük kategorilerini (belirli bir sözcüğün kapsadığı her şey) geliştirmek için ihtiyaç duydukları ipuçları ve bağlamlar hakkında bir çalışmaydı. Aynı zamanda oyun hakkında, çocukların yetişme sürecinde kendi dünyalarını nasıl keşfedip öğrendikleri hakkındaydı. Bebekler oynayıp keşfederek bilgi toplar ve bu da çevrelerindeki dünyayla ilgili bir tablo ve kelime dağarcığı oluşturmalarına yardım eder. Delaware Üniversitesi'nden Roberta Michnick Golinkoff, "Nesneleri ağızlarına sokarak, onları sallayarak, onlardan ses çıkartarak dünyanın basbayağı tadına bakıyorlar" diyor. "Öğretici bilgi burada yetersiz kalıyor. Onların her şeyi bizzat kendi leri çözmesi gerekiyor ve bunun da tek yolu, ortalığı karıştırmalarıdır". Yani mama sandalyelerinde yeni maddeleri daha önce bildikleriyle karşılaştıran bebeklerin bilimsel çabalarını yabana atmayalım. Samuelson'un dediği gibi, "Bebekler oyun ve keşif yoluyla öğrenir ve bu temel üstünden daha sonraki öğrendiklerini geliştirirler".